Birinci bölümü okumak için tıklayınız.

Bu Alanda Çalışabilmek İçin Hangi Hukuki Konulara Odaklanmalıyım?

Girişim şirketleri ve girişim sermayesi yatırımları hukuku (kısaca, girişimcilik hukuku) başta ticaret ve sözleşmeler hukuki olmak üzere birçok farklı hukuki disiplini bir araya getirmektedir. Bu alanda çalışacak bir hukukçunun her alanda uzmanlık kazanması mümkün olmasa da, temel disiplinlere hakim olması ve alan dışı disiplinler hakkında da yeterli bilgi sahibi olması gerekmektedir.

Girişimcilik hukuku, erken dönem girişim şirketleri bakımından aşağıdaki hukuki meseleleri içerebilir:

• Şirket tipi ve yönetim ilkelerinin girişim ve kurucuların ihtiyaçlarına uygun olarak yapılandırılması.
• Şirket kuruluşu ve pay ihracı süreçlerinin yönetimi.
• Kuruculara tanınacak opsiyon ve hisse teşviklerine ilişkin plan ve sözleşmelerin hazırlanması.
• Yönetim kurulu ve genel kurul kararlarının hazırlanması ve diğer sekretarya işlerinin yönetimi.
• Hissedarlar (ilk etapta şirket kurucuları) arasındaki ilişkilerin, hak sahipliği ve yönetim erklerinin müzakere edilmesi ve hissedar sözleşmeleri ile düzenlenmesi.
• Kurucu ve ekip üyelerinin ortaya koyduğu fikri hakların şirkete devri, tescili ve korunması.
• Gizli bilgi, ticari sır ve marka değerlerinin korunması.
• Ekip üyeleri ile olan ilişkilerin düzenlenmesi ve iş ilişkilerinde anlaşmazlıkların giderilmesi (örneğin, rekabet yasaklarına ilişkin kısıtlamalar, iş ilişkisinin sonlandırılması).
• Girişim şirketinin faaliyet gösterdiği sektöre ilişkin özel mevzuat ve düzenlemelere uyum sağlanması (örneğin, finansal hizmetler sunan bir girişim şirketinin faaliyetleri Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından denetlenen lisans yükümlülüklerine tabi olabilir).
• Girişim şirketinin müşterileri ile olan ilişkilerinin sözleşmesel bağlamda düzenlenmesi.
• Girişim şirketinin kişisel veri işlemesi durumunda ilgili politikaların hazırlanması ve mevzuata uyum çalışmalarının yürütülmesi.

Girişim şirketi yatırım aşamasına ulaştığında ortaya çıkan hukuki meseleler daha karmaşık hale gelebilmektedir:

• Kurucuların, girişim şirketinin tanıtımını yapmak amacı ile hazırladığı materyallerin sermaye piyasaları mevzuatına uygunluk bakımından incelenmesi (örneğin, gerçeğe aykırı beyan ya da kar vaatlerin düzeltilmesi).
• Kurucuların, yatırım alma amacı ile ulaştığı kişiler ile olan ilişkilerinin sermaye piyasaları mevzuatına uygunluk bakımından incelenmesi (örneğin, tanıtım faaliyetlerinin izinsiz halka arz kapsamında değerlendirilmesinin önlenmesi).
• Yatırım aracı ihracının (örneğin, hisse, değiştirilebilir tahvil) sermaye piyasaları mevzuatına uygun olarak gerçekleştirilmesi.
• Yatırım aracına bağlı olarak yatırımcılar, kurucular ve girişim şirketi arasındaki hak ve borçların müzakeresi ve sözleşmelerin hazırlanması.
• Yatırımcılar ile olan ilişkilerin, hak sahipliği ve yönetim erklerinin müzakere edilmesi ve sözleşmesel bağlamda düzenlenmesi.

Girişim şirketinin olgunluk aşamasında ortaya çıkan hukuki meseleler ise birleşme ve devralma, rekabet ve sermaye piyasaları hukuku kapsamına girebilmektedir.

Bu Alanda Hangi Beceri ve Özellikler Ön Plana Çıkmaktadır?

• Girişim dünyası her ne kadar heyecanlı olsa da hukukçular açısından bir o kadar talepkâr bir kariyer seçeneği sunmaktadır. Girişim şirketleri çok hızlı büyüyebildiğinden hukuki meselelerin çok kısa sürelerde çözüme ulaştırılması gerekebilmektedir.

• Kurucular, yani müvekkiller, hukuki konuları anlamakta güçlük çekebilir.

• Kurucuların stresli çalışma koşulları ve kaynak eksiklikleri sebebiyle birbirleri ile çatışmaları ve bu çatışmaları hukukçulara yansıtmaları olağandır.

• Hukukçuların yatırım veya dönüştürülebilir sermaye piyasası araçları karşılığı hisse ve hak sahipliği oranlarının hesaplaması, karar yeter sayılarının belirlemesi, şirket değerlemesi ve finansal raporlarını temel düzeyde anlayabilmesi beklenmektedir.

• Girişim şirketleri doğaları gereği yenilikçi ve daha önce eşi benzeri görülmemiş konular üzerinde çalışabilir.

Bu Alanda Çalışmanın Artıları ve Eksileri Nelerdir?

• Girişim şirketleri ve kurucular ile yakın çalışma ilişkisi içerisinde bulunmak teknoloji ve yeniliklere ilgi duyan hukukçular bakımından heyecan verici olabilir. Hukuk dışı alanlara ilgi duyan hukukçular, kurucular ile olan etkileşimlerinden keyif alabilmekte, öğrenme hevesini tatmin edebilmekte ve ufkunu genişletebilmektedir.
• Karşılıklı saygı ve profesyonellik ilkeleri çerçevesinde kurucular ile tümden resmiyete dayanmayan ilişkiler kurulabilmekte ve çoğu hukuk bürosunun bir parçası olan tekdüzelikten kurtulma olanağı bulunabilmektedir.
• Kurumsal girişim yatırımcılarının temsili, düzenli bir çalışma ortamı, niş bir alanda uzmanlaşma ve yüksek gelir elde edebilme olanakları sunabilmektedir.
• Öte yandan, girişim şirketlerinin yaşadığı finansal stres hukukçuların da gelirlerinin etkilenmesine sebep olabilir. Geciken ödemeler ya da sağlanan finansal kolaylıklar girişim şirketlerini temsil eden avukatlar bakımından daha olasıdır.
• Özellikle erken dönem girişim şirketleri bakımından internette ücretsiz ve standart kaynaklar bulunmakta ve kurucular bu kaynaklara sıklıkla başvurabilmektedir. Olgun dönem girişim şirketleri ise genellikle büyük hukuk büroları ile çalışmayı tercih edebilmekte ya da girişim şirketini temsil edecek hukuk bürosu yatırımcılar tarafından seçilebilmektedir.
• Bu hususlar, kendi bürosunu açmayı ya da bağımsız çalışmayı hedefleyen genç avukatlar bakımından önemli finansal ve iş riskleri teşkil etmektedir.
• Girişim dünyasının hızına ayak uydurmak isteyen genç avukatları, uzun çalışma saatleri ve aile-özel hayat dengesine ilişkin zorluklar da bekleyebilmektedir. Girişim şirketi avukatlarının, gelişen teknolojiler ile birlikte müsaitlik ve cevap verebilirlik durumlarına ilişkin beklentileri yönetmesi kolay olamayabilir.

Son…