Akademik kariyerime katkısı büyük olan derin sevgi ve saygı duyduğum Ayça Akkayan Yıldırım hocamın “Genç Hukukçuya e-Postalar Projesi”ne göreve yeni başlamış bir araştırma görevlisi olarak bu yazımla katkıda bulunmaktan duyduğum mutluluğu ifade ederek sözlerime başlamak isterim. Bir hukuk fakültesinde akademisyen olmanın ilk adımı olan araştırma görevlisi olma sürecine ilişkin kişisel tespitlerimi ve keşke bilseydim dediğim bazı hususları sizlerle paylaşmak üzere bu satırları kaleme alıyorum. Yazımı iki bölüm halinde planladım. Bu ilk bölümde araştırma görevlisi olmaya nasıl karar verdiğimi, ALES ve yabancı dil sınavlarına ilişkin tecrübe ve tespitlerimi ve hangi anabilim dalında çalışmak istediğime nasıl karar verdiğimi paylaşacağım. Yazımın ikinci bölümünde ise mülakat sürecini, kişisel farklılıklar ile tercihlerin süreci nasıl etkileyebildiğini ele alacağım ve bu seriyi keşke en başta bilseydim dediğim bazı hususları vurgulayarak tamamlayacağım.

Nereden Başladım?

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden (İÜHF) 2020 yılında mezun oldum. Ardından 2021 yılında İstanbul Medeniyet Üniversitesi’nde Özel Hukuk alanında yüksek lisans eğitimine başladım. Altınbaş Üniversitesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı’nda araştırma görevlisi olarak görev yapmaktayım. Özel Hukuk alanında çalışmak istediğim için yüksek lisansa kayıt ve araştırma görevlisi olma sürecim bu alan ekseninde şekillendi. Bu nedenle bu yazımda diğer anabilim dallarında görev yapan meslektaşlarımın da bilgisine başvurma gereği duydum. Katkılarından dolayı sevgili meslektaşlarıma teşekkür ederim.

Araştırma Görevlisi Olmaya Nasıl Karar Verdim? Tabular ve Gerçekler…

Çocukluk hayallerimi kurmaya başladığım zamanlardan itibaren mesleki hedefim akademinin içinde olmaktı. İÜHF’de lisans eğitimime başladıktan sonra bu hayalim uğruna nasıl somut adımlar atabileceğimi araştırmaya başladım.

Hukuk alanında araştırma görevlisi olmak için açılan akademik kadro ilanlarını inceleyen herkesin görebileceği üzere, hukuk alanında lisans derecesine sahip olmak, ilgili üniversite tarafından ilan edilen anabilim dalının belirlediği alanda yüksek lisans ya da doktora yapıyor olmak ve bir ALES ve bir yabancı dil sınavı (YDS, YÖKDİL ve ÖSYM tarafından denk olduğu ilan edilmiş bir başka yabancı dil sınavı) puanını ibraz etmek gerekiyor.

Bu prosedür, yazıya dökerken benim için çok basit olsa da özellikle mezuniyet aşamasındayken hangi yüksek lisans programını seçmem gerektiği, yüksek lisans başvurusu yaparken ibraz etmem gereken ALES ve yabancı dil sınav puanlarımı nasıl çalışma planı yaparak yüksek bir şekilde alıp cebime koyarak yoluma devam etmem gerektiği gibi hususlarda zorlandığım bir süreç oldu.

ALES’e İlişkin Tespitlerim

Fakültedeki son yılımın Eylül ayında, bir sonraki eğitim döneminde başlayacak yüksek lisans programlarına başvurularımda kullanmak üzere ALES ve yabancı dil sınavlarına kaydoldum. Bu aşamada tüm üniversitelerde daha önceki yıllarda yüksek lisans programına başvurmuş kişilerin bu sınavlarda aldıkları puanları da inceledim. Hayalim özellikle Özel Hukuk alanında bir yüksek lisans programına kaydolmaktı, rekabetin yoğun olduğunun da bilincindeydim ancak ALES ve yabancı dil sınav puanının etkisinin önemini bireysel olarak geç fark ettiğimi düşünüyorum.

ALES beş yıl boyunca geçerli olan bir sınav. Elli adet Türkçe ve elli adet matematik sınavından oluşuyor ve belirtmiş olduğum üzere ÖSYM tarafından hazırlanıyor. İncelemiş olduğum yüksek lisans başvurularında, kabul edilen çoğu adayın bu sınavdan en az seksen beş aldığını gözlemleyerek, hedefimi en az seksen beş puan olarak belirleyip bu sınava çalışmaya başladım. Araştırma görevlisi olmayı planlayan bir kişinin bu sınavı mezun olacağı yıla bırakmasının doğru bir strateji olmadığını ise o yıl anladım. Bu nedenle, fakülteye akademi hedefiyle başlayan ya da bu ihtimali de değerlendiren hukuk öğrencilerinin, üniversite sınavının üzerinden çok zaman geçmeden ve test çözme mantığından çok uzaklaşmadan ALES’e girmesini tavsiye ederim.

Yabancı Dil Sınavı- YÖKDİL

Yabancı dil sınavlarına hazırlık prosedürü ise ayrı olarak ele alınması gereken bir konu. Öncelikle belirtilmem gereken husus, benim yabancı dil sınavlarına İngilizce temeli sağlam bir öğrenci olarak hazırlandığım. Yabancı dil yeterliliği kişiden kişiye değişebildiği için süreç her öğrenci özelinde farklılık arz edeceğinden gözlemlediğim hususların benim durumuma ilişkin olduğunu belirteyim.

ÖSYM’nin ilanlarını takip ettiğim dönemde en yakın tarihli YÖKDİL sınavına kaydoldum ve başvurularımda da bu sınavdan aldığım puanı kullandım. Bu kapsamda genel bir kanıyı da deneyimledim. Şöyle ki, YÖKDİL sınavının bir diğer yabancı dil sınavı olan YDS’den görece daha kolay olduğu söylenmekte. Ben de yaklaşık bir ay arayla önce YÖKDİL ardından YDS sınavına girdiğimde iki sınav arasında soru tipi bazındaki teknik farkları bir kenara bırakarak, YDS’den daha az puan alacağımı tahmin etmiştim. Sonuçta da YÖKDİL’den beş puan fazla aldığımı öğrendim.

Çevremde araştırma görevlisi olma planları yapan yüksek lisans öğrencisi arkadaşlarımın YÖKDİL sınav puanlarını baraj olarak değerlendirilebilecek puanlardan yirmi ve hatta 25 puan fazlasına yükselttiklerine şahit oldum. Bu nedenle, özellikle İngilizce yeterliliğiniz konusunda umutsuzluğa kapıldığınızda bunu bir bariyer olarak değil, çalışarak geliştirebilecek ve akademik kariyerinizde fark yaratmanız için size çeşitli kapılar açabilecek bir unsur olarak görmenizi ve yabancı dil eğitiminize olabilecek en erken zamandan başlayarak kendinize yatırım yapmanızı tavsiye ederim.

Akademik çalışma ve araştırma yapmak isteyen herkes için üst düzeyde İngilizce yeterliliğinin bir zorunluluk haline geldiği günümüz dünyasında, dil sınavlarına sistemli bir şekilde hazırlanmak da önemli bir basamak. Benim Hukuk İngilizcesi eğitiminde ilk adımım, İÜHF’de Ayça hocamız tarafından verilen “Basic Concepts of Law” ve “Basic Principles of Contract Law” seçmeli dersleriyle oldu. Bu dersler ile atmış olduğum temel, İngilizce hukuki metin yazmaya yönelik ilgimi de keşfetmemi sağladı. Lisans eğitimim süresince de “Internet Censorship” ve “Water Law” konularını ele alan uluslararası araştırma gruplarına konuk yazar olarak katıldım. Bu çalışmalarım, ders aşamasını tamamlamış olduğum İstanbul Medeniyet Üniversitesi İngilizce Özel Hukuk Yüksek Lisans Programı’nın bilim sınavına hazırlık aşamamda da ilk adımları teşkil etti.

ALES ve Yabancı Dil Sınavına Girdim, Peki Nasıl Fark Yaratacağım?

Bu soru araştırma görevlisi kadrolarına başvurmadan çok daha önce, henüz yüksek lisans başvuruları yapmaya başladığım dönemde aklımda olan bir soruydu. İÜHF’den yüksek lisans programına başvuracak diğer adaylarla kıyasla çok da yüksek olmayan bir ortalama ile mezun olduktan sonra, yine diğer başvuranlara kıyasla ortalama sayılabilecek bir ALES puanı ve hedeflediğimden daha düşük bir YÖKDİL puanı ile hangi yüksek lisans programı benim için en mantıklı tercih olacaktı?

Covid-19 Pandemisi sebebiyle bazı üniversitelerin bilim sınavlarını geçici olarak yapmama kararı da eklendiğinde seçeneklerimin iyice kısıtlandığı düşüncesi beni paniğe sürüklemişti. Umutsuzluğa kapılmamaya gayret ederek ilgimi çekecek diğer özel hukuk yüksek lisans programlarını araştırmaya devam ettim. İstanbul Medeniyet Üniversitesi’nin %100 İngilizce Özel Hukuk Yüksek Lisans programına, akademik hayatım boyunca da çalışmak istediğim alanda iyi bir başlangıç olacağını düşünerek başvuru yaptım ve online olacağı ilan edilen bilim sınavına yönelik çalışmalarıma başladım.

Bu yazılı sınav temel hukuki bilgilerin İngilizce ifade edilmesinin arandığı bir sınav oldu. Bu sınava lisans eğitimi boyunca edindiğim temel bilgileri İngilizce nasıl ifade edebileceğimi düşünerek hazırlandığım için başarılı bir sonuç elde ettim. Bu şekilde araştırma görevlisi olma yolundaki ilk hedefim olan “Yüksek Lisans programına kayıtlı olma” koşulunu sağlamış oldum.

Hangi Anabilim Dalı’na ilgiliyim?

Araştırma görevlisi olarak Medeni Hukuk Anabilim Dalı’nda çalışmak hayalimdi. Bu aşamada kişilerin kendi ilgi alanlarına göre seçim yapmaları gerektiğini düşünüyorum. Özel Hukuk alanında okumalar yapmak ve pratik çalışmalara katılmak lisans eğitimim boyunca odak noktam oldu. Zaman zaman ders aldığım hocalarımın eserlerini de inceleyerek nitelikli hukuki yazılar yazabilecek şekilde kendimi geliştirmeye karar verdim ve bu yolda elimden geldiğince çaba gösterdim. Hangi dala ilgili olduğumu da bu süreçte fark ettiğimi düşünüyorum.

DEVAM EDECEK…