Üniversiteye başlarken çoğu bölüm açısından öğrencilerin kafasında mezun olduğunda yapacağı mesleğe ilişkin net bir düşünce bulunmamasına rağmen, aynı düşüncenin Hukuk Fakültesi öğrencileri için de geçerli olduğunu söylemek pek de mümkün değildir. Hakimlik, Savcılık ve Avukatlık gibi hukuk camiasının seçkin mesleklerini icra edebilmenin ön şartının Hukuk Fakültesi mezunu olmak olduğu düşünüldüğünde, hukuk bölümünü tercih eden öğrencilerin meslek seçimi noktasında akranlarına göre daha idealist olduğunu belirtmek mümkündür.

KARİYER PLANLAMASINI
GENİŞ BİR PERSPEKTİFTEN ELE ALIN

Meslek seçimi noktasında başlangıçta daha yüzeysel görünen bu irade, öğrencilik döneminde özellikle derslerin yoğunlaşması ve çeşitlenmesi ile belirginleşmekte ve öğrenciler ilgi duydukları alanda kariyer planlaması yaparak uzmanlaşma yoluna gitmektedirler. Bu noktada, uzmanlaşmak istenilen alanın seçimi ve izlenecek yöntem konusundaki rehberlik ön plana çıkmaktadır. Benim de bu yazıdaki amacım, çoğunuzun aklına ilk etapta gelen ve genellikle özel hukuk büroları ve avukatlık mesleği üzerine şekillenen klasik yöntemlerin aksine, mesleğinizde çıkmak istediğiniz noktaya ulaşmada alternatif bir yöntem olarak kamudaki istihdam şekillerine ilişkin farkındalık oluşturmaktır.

ÖĞRENCİLİK DÖNEMİNİZİ VERİMLİ DEĞERLENDİRİN

Uzmanlaşma noktasında mesleki gelişime ilişkin tavsiyelere başlamadan önce öğrencilik yıllarına dair bazı önerilerde bulunmanın uzmanlaşmak istenilen alanın doğru belirlenmesi noktasında faydalı olacağını düşünüyorum. Bu noktada öğrencilik yıllarının verimli değerlendirilebilmesi adına öncelikli tavsiyem, ilgi duyduğunuz alanla ilgili konferans, seminer gibi akademik faaliyetleri dikkatle takip etmeniz ve bu gibi faaliyetlere katılarak, kuracağınız networkler ile uygulayıcılardan mesleki dönüşler almanızdır. Bu geri dönüşler size mesleğin bilinen yönlerinden ziyade bilinmeyenleri konusunda da fikir verecek olması yönüyle oldukça önemlidir. Ayrıca uzmanlaşmak istediğiniz alanla ilgili okulunuzda bulunan kulüplere aktif katılımınız da sizin bu alandaki gelişiminizi destekleyici rol oynayacaktır. Öte yandan sadece okul ile sınırlı kalmayıp, o alanda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları veya organizasyonların etkinliklerini ve yayınlarını da takip etmeniz de size artı değer katacak ve sosyal çevre açısından size farklı kapılar açacaktır. Tüm bunlara ek olarak, yaz stajı gibi iş deneyimleri de pratikte mesleğin icrasına yönelik deneyim kazandırması bakımından kariyer hedeflerinize ulaşmanızı kolaylaştıracaktır.

KAMUDAKİ İSTİHDAM FIRSATLARI NELERDİR?

İlkokul hatta okul öncesini de hesaba kattığınızda yaklaşık yirmi yıl süren öğrencilik döneminiz bitmek üzere ve siz uzmanlaşmak istediğiniz alanda nasıl iş bulacağınıza ilişkin kafanızda soru işaretleriyle cebelleşip, mesleğe ilk adımınızı nasıl atacağınızı düşünüyorsanız, gelin bir de kamunun size bu anlamda neler sunabileceğine bakalım.

Devletin asli görevlerinden birinin hukuk düzeni içerisinde toplumsal hayatın düzenlenmesi ve denetlenmesi olduğu göz önüne alındığında, devletin bu görevini alanında uzmanlaşmış düzenleyici ve denetleyici kurumlar vasıtasıyla gerçekleştireceği açıktır. Enerjiden, bankacılığa, ticaretten, ilaç ve sağlığa, telekomünikasyondan, bilgi teknolojilerine kadar birçok alanda düzenleyici ve denetleyici faaliyet yürüten çeşitli kamu kurumlarında Hukuk Fakültesi mezunlarının avukat veya kariyer uzmanı gibi kadrolarda istihdam edilebilmesi mümkündür. Örneğin; bankacılık alanında uzmanlaşmak istiyorsanız Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) “Bankalar Yeminli Murakıp Yardımcısı” veya “Bankacılık Uzman Yardımcısı” kadrolarını; enerji alanında uzmanlaşmak istiyorsanız Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) “Enerji Uzman Yardımcısı” kadrosunu; rekabet hukuku alanında uzmanlaşmak istiyorsanız Rekabet Kurumu’nun “Rekabet Uzman Yardımcısı” kadrosunu mesleğe başlangıç noktası olarak hedefleyebilirsiniz.

KARİYER KADROLARA NASIL GİRİLİYOR?

Yukarıda örneklendirdiğim kariyer kadrolara girebilmek için öncelikle Kamu Personel Seçme Sınavına (KPSS) girmeniz ve özellikle de ağırlıklı ortalamanın hukuk alanında olduğu puan türlerinde yüksek puan almanız önem arz etmektedir. İlk aşama olan KPSS’yi geçtikten sonra ise, kurumların açacağı sınav ilanlarına başvurarak, öncelikle yazılı sınavda sonrasında da sözlü sınavda başarılı olmanız gerekmektedir. Tüm bu süreçleri başarıyla tamamlamanız halinde mesleğe girmeniz mümkündür.

Kariyer uzmanlık meslekleri kamu yönetiminde ve bürokrasinin işleyişinde kilit roller üstlenen ve bu anlamda kurum içerisinde üst kademe yöneticisi yetiştiren kadrolardır. Bu yüzdendir ki bu kadrolarda çalışan uzmanların yetiştirilme ve uzmanlaşma süreçleri de titizlikle yürütülmektedir. Kariyer uzmanlar oldukça kapsamlı bir mevzuat eğitimine tabi tutulmaktadırlar. Mesleğe uzman yardımcısı olarak başlayan bu kişiler “uzmanlık tezi” ve “yeterlilik sınavı” gibi süreçlerden geçerek takriben üç senenin sonunda uzman kadrosuna atanmaktadırlar. Ayrıca bu süreçte uzman yardımcılarının, yabancı dil becerisi bakımından da belirli bir seviyeye ulaşması beklenmektedir ve bu anlamda kurs ve eğitim desteği sağlanmaktadır.

KARİYER KADROLAR NE GİBİ İMKANLAR SUNUYOR?

Her kariyer meslek mensubunun çalıştığı kurumda potansiyel bir üst düzey kamu yöneticisi olarak değerlendirilmesi nedeniyle, kariyer meslek mensuplarının hem ücret hem de yurt dışı eğitim gibi hususlar bakımından ayrıcalıklı bir konumu bulunmaktadır. Kurumların uzmanlaşmış kariyer meslek kadrolarında gerek mesleğe başlangıç pozisyonu olan uzman yardımcısı unvanında gerekse uzmanlığa atandıktan sonra ki süreçte ortalamanın üzerinde bir ücret politikası söz konusudur. Ayrıca kariyer uzmanlara yurtdışında dil eğitimi ve yurtdışı yüksek lisans eğitimi gibi imkanlar da sağlanmakta ve böylece uzmanların çalıştığı alanda küresel bir perspektif kazanması desteklenmektedir. Bu anlamda kurumların görev alanıyla ilgili olan uluslararası kuruluşların düzenlediği toplantılar ve etkinliklere katılım sağlamak suretiyle hem konu ile ilgili global bir bakış açısı kazanmak hem de uluslararası ağlar kurmak mümkündür. Bunlara ek olarak yurtdışı teşkilatı olan kurumlar bakımından, bazı uzman kadrolarında çalışanların yurt dışı temsilciliklerde diplomatik görevli olarak ataşe veya müşavir unvanlı kadrolarda görevlendirilebilmesi de mümkündür.

KAMU DENEYİMİ
ÖNEMLİ TECRÜBELER KAZANDIRAN PRESTİJLİ BİR DENEYİMDİR

Başlangıçta da belirttiğim üzere bu yazıyı, uzmanlaşma noktasında kamunun nasıl bir alternatif olabileceğine ilişkin sizlere fikir sunmak maksadıyla planladım. Umarım sizler açısından yol gösterici veya en azından fikir verici olmuştur. Benim kişisel tecrübem kamu deneyiminin hem yurt içinde hem de yurt dışında prestijli bir deneyim olarak değerlendirildiği ve takdir edildiği yönündedir. Nitekim, yukarıda belirttiğim kadrolardaki hatırı sayılır bir kamu deneyiminin ardından birçok uzmanın veya yöneticinin büyük hukuk bürolarında ortak veya büyük şirketlerin hukuk departmanlarında yönetici olarak mesleğini sürdürüyor olmaları da bu öngörüyü desteklemektedir.